Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын 2015-жылдын 28-июлундагы №94-токтому менен бекитилген “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоодо саясий партиялардын өкүлдөрүнүн статусу жөнүндө” Жобого өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу  токтом долбоору

“Кыргыз Республикасыын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык мыйзамдарына өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу” Кыргыз Республикасынын 2019-жылдын 8-августундагы №116-конституциялык Мыйзамынын 3-беренесин, “Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча шайлоо комиссиялары жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 7-беренесин жетекчиликке алып, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын кээбир ченемдик укуктук актыларын Кыргыз Республикасынын шайлоолор жөнүндө мыйзамдарына киргизилген өзгөртүүлөргө ылыйык келтирүү максатында, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы,

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1. Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын 2015-жылдын 28-июлундагы №94-токтому менен бекитилген «Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоодо саясий партиялардын өкүлдөрүнүн статусу жөнүндө» Жобого төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилсин:

1) Текст боюнча Жободо “шайлоо комиссияларында” деген сөздөр “шайлоо комиссиясында” деген сөздөргө тиешелүү жөндөмөдө алмаштырылсын;

2) 1.2.-пункттагы “камсыз кылуу” деген сөздөрдөн кийин “болуп” деген сөз менен толукталсын;

3) 1.4-пункттагы “шайлоо комиссияларындагы өкүл, ыйгарым укуктуу өкүл, анын ичинде финансылык маселелер боюнча” деген сөздөр “шайлоо комиссиясындагы өкүл, финансылык маселелер боюнча ыйгарым укуктуу өкүл” деген сөздөргө алмаштырылсын;

4) 2.4.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“2.4. Шайлоо комиссияларында өкүл болууга укуксуз:

- Жогорку Кенештин, жергиликтүү кенештин депутаттары;

- Жогорку Кенештин, жергиликтүү кенештин депутаттыгына талапкерлер;

- саясий,атайын мамлекеттик кызматты жана саясий муниципалдык кызматты ээлеген адамдар;

- мамлекеттик жарандык жана муниципалдык кызматчылар;

- шайлоо комиссияларынын мүчөлөрү;

- судьялар, аскер кызматчылары, укук коргоо жана фискалдык органдардын кызматкерлери;

- чет өлкөлүкжарандаржанажарандыгыжокадамдар;

- соттуулугу белгиленген тартипте алып салынбаган же жоюлбаганадамдар.”;

5) 2.6.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“2.6. Шайлоо комиссиясындагы өкүл, эгерде ал жалпыга маалымдоо каражаттардын жана интернет-басылмалардын мүчөсү жана/же уюштуруучуларынан болсо, мамлекеттик кызматкер же муниципалдык ишкананын, өнөр-жайдын, мамлекеттик үлүшү 30 пайыздуу катышуусу менен мамлекеттик (муниципалдык) мекеме кызматкери болсо, өзүнүн ээлеген кызмат ордунун же кызматтык абалынын артыкчылыктарын пайдаланууга укугу жок.”;

6) 2.8.3.-пункттун экинчи абзацындагы “токтотулушу мүмкүн” деген сөздөр “токтотулат” деген сөзгө алмаштырылсын;

7) 3.1-пункттагы “саясий партиялар” деген сөздөрдөн кийин “экиден ашпаган” деген сөздөр менен толукталсын;

8) 3.2-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“3.2. Жогорку Кеңештин, жергиликтүү кеңештин депутаттары, Жогорку Кеңештин, жергиликтүү кеңештин депутаттыгына талапкерлер, саясий, атайын мамлекеттик кызматты ээлеген адамдар, мамдекеттик жарандык жана муниципалдык кызматчылар шайлоо комиссияларынын мүчөлөрү, судьялар, укук коргоо жана фискалдык органдардын кызматкерлери, чет өлкөлүк жарандар жана жарандыгы жок адамдар ыйгарым укуктуу өкүл боло албайт.”;

9) 3.3-пункттун экинчи абзацы төмөнкүдөй редакциядагы экинчи сүйлөм менен толукталсын:

“Мында саясий партия ыйгарым укуктуу өкүлдүн “Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кенешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 19-беренесинин талаптарына ылайык келерин ырастайт жана берген маалыматтары үчүн мыйзамдарга ылайык жоопкерчилик тартат.”;

10) 3.4-пункттагы “2” деген сан “3” деген санга алмаштырылсын;

11) 3.5-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“3.5. Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан каттоо күбөлүктөрү берилгенден жана катталгандан кийин, саясий партиянын ыйгарым укуктуу өкүлдүн укуктарына жана милдеттерине ээ болот.”;

12) 3.6-пункт күчүн жоготту деп таанылсын;

13) 3.9-пункттагы “көрсөтүлгөн бардык” деген сөздөрдөн кийин “,Жогорку Кеңештин депутаттыгына” деген сөздөр менен толукталсын;

14) 4.1-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“4.1. Саясий партиялар талапкерлердин тизмеси катталгандан кийин өз ишенимдүү адамдарын дайындоого укуктуу.“;

15) 4.2.-пункттагы “депутаттыкка талапкердин жана” деген сөздөр алып салынсын;

16) 4.3.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“4.3. Жогорку Кеңештин, жергиликтүү кеңештин депутаттары, Жогорку Кеңештин, жергиликтүү кеңештин депутаттыгына талапкерлер, саясий, атайын мамлекеттик кызматты ээлеген адамдар, мамдекеттик жарандык жана муниципалдык кызматчылар шайлоо комиссияларынын мүчөлөрү, судьялар, укук коргоо жана фискалдык органдардын кызматкерлери, чет өлкөлүк жарандар жана жарандыгы жок адамдар ыйгарым укуктуу өкүл боло албайт.”;

17) 4.4.-пункттагы «депутаттыкка талапкерлер жана/же» деген сөздөр алып салынсын;

18) 4.7.-пункттагы “саясий партиялардан депутаттыкка талапкерлердин тизмесиндеги талапкерлер” деген сөздөр алып салынсын;

19) 4.8.-пункт төмөнкү редакцияда баяндалсын:

“4.8. Ишенимдүү адамдардын ыйгарым укуктары саясий партиянын талапкерлеринин тизмесинин курамында көрсөтүлгөн бардык талапкерлердин статусун жоготкон учурдан тартып, бирок шайлоонун натыйжалары расмий жарыяланган күндөн кечиктирбестен аяктайт.”.

19) 5.1.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“5.1. Саясий партия ар бир участкалык шайлоо комиссиясына экиден ашык эмес байкоочу дайындай алат, алар добуш берүүнү өткөрүүгө жана добуш берүү үчүн жайдагы башка шайлоо аракеттерине кезектешип байкоо жүргүзүүнү жүзөгө ашыруу укугуна ээ болушат. Шайлоо комиссиясынын жайында, добуш берүү үчүн жайда катталган бир талапкердин, бир саясий партиянын кызыкчылыктарын билдирүүчү эки же андан көп байкоочунун бир убакта байкоочунун ыйгарым укуктарын жүзөгө ашырууларына жол берилбейт.”;

20) 5.2.-пункта:

- “шайлоо комиссиясына” деген сөздөрдөн кийин “аны дайындаган талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиядан” деген сөздөр менен толукталсын;

- экинчи абзацтагы “жарактуу” деген сөздөрдөн кийин “,саясий партиянын мөөрү коюлганда жарактуу болуп эсептелет” деген сөздөр менен толукталсын.

21) 5.3.-пункттун экинчи абзацындагы “мамлекеттик органдын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын кызмат адамы” деген сөздөр “Жогорку Кеңештин, жергиликтүү кеңештин депутаттыгына талапкер, саясий, атайын мамлекеттик кызматты ээлеген адамдар, мамдекеттик жарандык жана муниципалдык кызматчылар” деген сөздөргө алмаштырылсын.

22) 5.4.-пункттун 17-пунктчасы төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“17) шайлоочулардын добуш берүүлөрүнүн сырын бузбастан, добуш берүүнүн жүрүшүнө, добуш берүүнүн жыйынтыктарын чыгарууга тоскоолдук кылбастан жеке өзү фото-көрмө тартууну, укма жазууну жүзөгө ашырууга.”.

23) 6.2.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“6.2. Шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүдө байкоочуларды кошпогондо, байкоочулар төмөнкүлөргө укуктуу:

- үгүт өнөгүн уюштурууга жана өткөрүүгө катышууга;

- телерадио көрсөтүү каналдарында биргелешкен үгүт иш-чараларына катышууга;

- үгүт материалдарын жайылтууга;

- башка үгүт иш-чараларына катышууга.

Шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүдө жалпыга маалымдоо каражаттарынын эркиндигин кыянат пайдаланууга жол берилбейт: улуттук, этностук, расалык, диндик, аймактар аралык кастыкты, гендердик жана башка социалдык артыкчылыктарды, басмырлоолорго, кастыкка чакырууларды үгүттөөгө; же бийликти басып алуу, конституциялык түзүлүштү зомбулук менен өзгөртүү жана мамлекеттин бүтүндүгүн бузуу чакырыктарын; согушту үгүттөөгө; чет мамлекеттердин саясий жана мамлекеттик ишмерлери менен көпчүлүк катышкан иш-чараларды жалпына маалымдоо каражаттарында чагылдыруу менен өткөрүүгө;башка мамлекеттердин мамлекеттик жана саясий ишмерлеринин сүрөттөрүн пайдалануу менен фото- жана көрмө материалдарды пайдаланууга жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында тыюу салынган жалпыга маалымдоо каражаттарынын эркиндигинен кыянат пайдалануунун башка тариздерине тыюу салынат.

Шайлоо дайындалган учурдан тартып шайлоочуларды сатып алууга: акча каражаттарын төлөп берүүгө; белектерди жана башка баалуулуктарды тапшырууга; товарларды жеңилдетилген баада сатып өткөрүүнү жүргүзүүгө; талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиянын басылма үгүт материалдарын, алардын энбелгилерин камтыган төш белгилерди, футболкаларды, баш кийимдерди, моюн ороочторду кошпогондо, кандай гана болбосун товарларды бекер таркатууга; Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан бекитилген тизмекке ылайык талапкердин сүрөтүн камтыган басылма үгүт материалдарын; ошондой эле акысыз же жеңилдетилген шарттарда кызмат көрсөтүүлөргө тыюу салынат.

Саясий партиянын өкүлдөрү шайлоо дайындалган учурдан тартып жана шайлоонун жыйынтыктары жарыяланганга чейин кайрымдуулук иштерин жүргүзүүгө укуксуз.

Саясий партиянын өкүлдөрү билип туруп жалган маалыматтарга негизделген жана талапкерлердин, саясий партиялардын абийирине, ар-намысына же ишкер беделине зыян келтирген жарыялоолорго жол берүүгө укуксуз.”.

24) 6.5.-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:

“6.5. Өкүл “Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө” конституциялык Мыйзамдын талаптарын бузган мамлекеттик жана башка органдардын, алардын кызмат адамдарынын, башка шайлоо процессиндеги субъекттердин (саясий партиянын, талапкерлердин тизмесине киргизилген талапкердин, шайлоо комиссиясындагы саясий партиянын өкүлүнн)  шайлоо укуктарын бузган шайлоо процессинин субъекттеринин чечимдери жана (же)  аракеттери (аракетсиздиги) Кыргыз Республикасынын Мыйзамдарына ылайык прокуратура органдарына, ички иштер органдарына, шайлоо комиссияларына же сотко кайрылышы мүмкүн.

Шайлоо процессиндеги субъекттеринин шайлоо укуктарын бузган шайлоо комиссиясынын, алардын кызмат адамдарынын чечимдери жана (же) аракеттери (аракетсиздиги) жогору турган шайлоо комиссиясына, Борбордук шайлоо комиссиянын чечимдери жана (же) аракеттери (аракетсиздиги) сотко даттанылат.”.

2. Ушул токтом “Эркин Тоо” газетасына жана Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.

3. Ушул токтомдун аткарылышын контролдо Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын төрагасынын орун басары А.Г. Бекматовго жүктөлсүн/

 ТӨРАГА                                                                                                             Н. ШАЙЛДАБЕКОВА

Бишкек ш., 2020-жылдын 26-июну

№ 111