0 (770) 660240
07.10.2017 №102 Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү Ж.А.Сманбаеванын даттануусу жөнүндө
Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары – Борбордук шайлоо комиссиясы) Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү Ж.А. Сманбаеванын 2017-жылдын 23-сентябрындагы кириш № 01-12/2315 даттануусу келип түшкөн.
Берилген даттануусунда Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү Ж.А. Сманбаев а(мындан ары – Арыз ээси) Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусунда КамаловСадыкжан ажы Ө.Т.Бабановду колдоо менен сөз сүйлөгөнүн көрсөткөн.
Арыз ээси «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын (мындан ары – конституциялык Мыйзамы) 22-беренесинин 15-бөлүгүн бузуу орун алган деп эсептейт, анткени Камалов Садыкжан ажы«Ислам Цивилизациясынын борбору» коомдук кайрымдуулук уюмунун президенти болгон, азыркы учурда Ош шаары, Кыргызстан көчөсү, 25-үй дареги боюнча катталган «Кыргызстандын Исламдыккызматташтыгынынэл аралыкборбору» диний уюмун уюштуруучу жана анын жетекчиси болуп саналат. Берилген арызга арыз ээси «Кыргызстандын Исламдыккызматташтыгынынэл аралыкборбору» диний уюмун эсептик каттоо жөнүндө 1997-жылдын 18-сентябрындагы № 0048 ЦФО күбөлүктү, Юридикалык жакты мамлекеттик каттоо жөнүндө 1997-жылдын9-октябрындагы ГР № 001922күбөлүктү, «Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиумунун 7 адамдан турган мүчөлөрүнүн тизмесин, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин бул юридикалык жактардын электрондук маалымат базасынан көчүрмөнү, Борбордук шайлоо комиссиясынын мүчөсү Кайрат Осмоналиевдин «gezitter.org» интернет – сайтындагы«Биз экс-муфтий Садыкжан Камаловбоюнча Бабановго дагы бир эскертүү бере алабыз» деген 2017-жылдын 22-сентябрындагы интервьюсун жарыялоонун көчүрмөсүн тиркеген.
Өз даттануусунда арыз ээси Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановго жазуу жүзүндө эскертүү жасоону өтүнөт.
Арыз ээсинин далилдерин объективдүү карап чыгуу жана изилдөө, аларга баа берүү максатында Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүүдө шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топтунжана Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү эрежелеринин сакталышына контролдук кылуу боюнча жумушчу топтун (мындан ары – Жумушчу топтор) биргелешкен отурумуна арыз ээси, Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун ыйгарым укуктуу өкүлү Э.Б. Ирискулбеков чакырылды.
Жумушчу топтордун 2017-жылдын 26-сентябрындагы биринчи отурумунун жүрүшүндө арыз ээси Ош шаарынын шайлоочуларынын талапкер Ө.Т.Бабанов менен жолугушуусун Ө.Т.Бабановдун штабы уюштурганын түшүндүрдү. Мында Ө.Т.Бабановдун штабы жолугушууну өткөрүү үчүн жайды бөлүү жөнүндө арыз тиешелүү менен Ош шаарынын мэриясына кайрылган. Келтирилген далилдерин ырастоо үчүн арыз ээси Ош шаарынын мэриясынын 2017-жылдын11-сентябрындагы № 871/08-4 катынын көчүрмөсүн берген.
Өз кезегинде Э.Б. Ирискулбеков Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, ден соолук абалы боюнча уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжандын арызын канааттандыруу тууралуу Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борборунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун 2017-жылдын 7-сентябрындагы чечиминин көчүрмөсүн берген.
Кыргыз Республикасынын юридикалык жактарынын, филиалдарынын (өкүлчүлүктөрүнүн) бирдиктүү реестрине тиешелүү өзгөртүүлөр киргизилгени же жоктугу жөнүндө маселени айкындоо максатында Жумушчу топтор Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине суроо-талап жөнөткөн. Диний уюмдарды эсептик каттоону Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы жүзөгө ашыра тургандыгынын жагдайын эске алып, Жумушчу топторошондой эле комиссияга тиешелүү суроо-талапты жөнөткөн.
2017-жылдын 3-октябрында Жумушчу топтордун кийинки биргелешкен отуруму болуп өттү. Отурумдун жүрүшүндө Жумушчу топтордун суроо-талаптарына Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинен жана Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынан келген жоопторду Жумушчу топтор иликтеди.
Суроо-талапка Юстиция министрлигинин 2017-жылдын 29-сентябрындагы № 03-6/10761 жообуна ылайык Камалов Садыкжан ажы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борбору» диний уюмунун жетекчиси болуп саналат.
Ошондой эле Борбордук шайлоо комиссиясынын дарегине Камалов Садыкжан ажы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борбору» диний уюмун уюштуруучу жана анын жетекчиси, Кара – Суу шаарындагы «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин жана «Имам Азам» мечитинин уюштуруучу болуп санала тургандыгы жөнүндө Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынын 2017-жылдын27-сентябрындагы чыгыш № 02-04/1462 каты келип түштү.
Мында өз катында Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын 2008-жылдын 20-октябрындагы № 40 буйругунун негизинде Камалов Садыкжан ажы «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин директору болуп дайындалганын жана азыркы учурда директордун милдетин аткарып жатканын көрсөткөн.
Ошондой эле Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы Камалов Садыкжан ажы Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлердин бирин колдоп шайлоо алдындагы үгүтткө катышкандыгына байланыштуу ага жазуу жүзүндөгү эскертүү чыгарылганын билдирген.
Өз кезегинде Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун ыйгарым укуктуу өкүлү Э.Ирискулбеков 2017-жылдын 28-майында С.Камалов аны көрсөтүлгөн медресенин директорунун кызматынан бошотуу жөнүндө арыз жазганын билдирди.
Бирок бул арызды Э.Ирискулбеков көрсөткөн эмес. Көрсөтүлгөн жагдайга байланыштуу Жумушчу топтордун кезектеги отуруму2017-жылдын 4-октябрына дайындалган. Мында С.Камалов «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин директорунун кызматынан бошотулгандыгын же жоктугу жөнүндө маселени айкындоо максатында Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясына жана Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгына суроо-талаптар жөнөтүлгөн.
2017-жылдын4-октябрында Жумушчу топтордун кезектеги биргелешкен отуруму болуп өттү. Көрсөтүлгөн отурумдун жүрүшүндө Ө.Т. Бабановдуныйгарым укуктуу өкүлү ден соолук абалы боюнча жана узак убакытка өлкөнүн чегинен тышкары чыгуу зарылчылыгынабайланыштуу өзүн көрсөтүлгөн медресенин директорунун кызматынан бошотуу жөнүндө «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин уюштуруучулар кеңешинин дарегине С.Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызынын көчүрмөсүн көрсөттү. Ошондой эле Э.Ирискулбеков талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочуларменен жолугушуусун Ө.Т.Бабановдун штабы уюштурган, ал эми шайлоочуларменен жолугушууга чакырылган шайлоочулардын тизмесин Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерБ.Төрөбаевдин штабы түзгөнүн билдирди. Ошондой эле Э.Ирискулбеков арыз ээси тарабынан «Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүү учурунда шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) шайлоо комиссиялары тарабынан кароо тартиби жөнүндө» Жобонун 1.9-пунктунда белгиленген эки күндүк мөөнөт өткөрүп жиберилгенин белгиледи.
Талапкер Б.Төрөбаевдин ыйгарым укуктуу өкүлү А.Конутаев талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусуна чакырылган адамдардын тизмесин Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Б.Төрөбаевдин штабы түзгөнүн билдирди. Мында А.Конутаев шайлоочулар менен көрсөтүлгөн жолугушууда Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Б.Төрөбаевдин өзү болгондугу же жоктугу жөнүндө билбей тургандыгын билдирди.
Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү У.Т.Дооталиев «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиуму 7 адамдан турат, алардын ичинен азыркы учурда үчөөнүн көзү өткөн деп түшүндүрдү. Уставга ылайык «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун жалпы чогулушу Президиум тарабынан чакырылатургандыгынын жагдайын эске алып, У.Дооталиев Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, ден соолук абалы боюнча уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжан ажынын арызын канааттандыруу тууралуу «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун Чечиминен көчүрмөнүн легитимдүүлүгү жагынан шектенүүсүн билдирди.
Жумушчу топтордун биргелешкен отурумундаошондой эле Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош шаардык Мусулмандар казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 02/37каты каралды, ага ылайык «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиуму 7 адамдан турат, анын төрагасы болуп Камалов Садыкжан ажы саналат. Ошондой эле Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясыБорбордук шайлоо комиссиясынын дарегине Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын буйругуна ылайык С.Камаловчындыгында эле «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп санала тургандыгы жөнүндө Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош областтык Казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 364 маалымкатын жөнөткөн.
Колдо болгон материалдардын жана арыз ээси менен талапкерлердин өкүлдөрүнүн көрсөтүүлөрүнүн негизинде, Борбордук шайлоо комиссиясы арыз ээсинин талаптары төмөнкүдөй негиздер боюнча канааттандырылууга тийиш деген тыянакка келди.
«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22-беренсинин 15-бөлүгүнө ылайык, үгүт жүргүзүүгө, ар кандай үгүт материалдарын чыгарууга жана таратууга укугу болбогон адамдардын ичинде диний уюмдардын өкүлдөрү көрсөтүлгөн.
Жумушчу топтордун отурумдарынын жүрүшүндө талапкер Ө. Т. Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусунда Камалов Садыкжан ажы аны колдоп үгүттөө менен сөз сүйлөгөнү белгиленди.
Ыйгарым укуктуу өкүл Э.Ирискулбеков берген ден соолук абалы боюнча Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралык борборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжан ажынын арызын канааттандыруу тууралуу «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун 2017-жылдын7-сентябрындагы Чечиминен көчүрмө жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камаловду көрсөтүлгөн диний уюмдун жетекчисинин ыйгарым укуктарынан бошотууну ырастаган башка документ берилген эмес деп белгилейт. Ошондой эле «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун жаңы жетекчисин дайындоо жөнүндө чечим берилген эмес.
Ошону менен бирге суроо-талаптарга Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлиги, Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош шаардык Мусулмандар башкармалыгы берген расмий жоопторго жана документтерге ылайык С.Камалов «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиумунун төрагасы, жетекчиси болуп саналат.
Ошентип, Борбордук шайлоо комиссиясы талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочуларменен жолугушуусунун алдында үгүт жүргүзүү күнүнө карата Камалов Садыкжан ажы көрсөтүлгөн диний уюмдун төрагасы болуп саналган деп белгилейт.
«Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Уставнынын 3.4-пунктуна ылайык борбордун төрагасы борбордун ишине жалпы жетекчилик кылат, өкүлчүлүк функцияларды жүзөгө ашырат. Башкача айтканда, С.Камалов «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунунтөрагасы болуп саналат.
Борбордук шайлоо комиссиясы«Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун төрагасы болуп саналгандан тышкары ал ошондой эле Кара-Суу шаарындагы «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп саналат деп белгилейт.
Э.Ирискулбеков берген медресенин директорунун кызмат ордунан бошотуу жөнүндө С.Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызы жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камалов Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын буйругунун негизинде медресенин директору болуп дайындалгандыктан, тиешелүү түрдө ээлеген кызматынан бошотуу жөнүндө арыз аны дайындаган органдын, башкача айтканда, КМДБнын дарегине жазылууга тийиш деп белгилейт Бирок Э.Ирискулбеков берген С. Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралык борборунун» медресесинин уюштуруучулар кеңешине жазылган.
Мында Борбордук шайлоо комиссиясы Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынын 2017-жылдын27-сентябрындагы чыгыш № 02-04/1462, 2017-жылдын 2-октябрындагы чыгыш № 02-03/1480 расмий жоопторунун, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын 2005-жылдын 20-октябрындагы № 40 буйругунун, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош областтык Казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 364 маалым катынын негизинде КамаловСадыкжан ажы «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп саналат деп белгилейт.
Ушундай жагдайларда Борбордук шайлоо комиссиясы«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22-беренесинин 15-бөлүгү бузулгандыгы жөнүндө тыянакка келди.
Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 9-бөлүгүнө ылайык, талапкер 22-27-беренелерде белгиленген талаптарды бузган учурда тиешелүү шайлоо комиссиясы ага жазуу жүзүндө эскертүү жасоого укуктуу.
Чакырылгандардын тизмесин Б.Төрөбаевдин штабы түзгөнү жөнүндө ыйгарым укуктуу өкүл Э.Ирискулбековдун далилдери жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камалов сөз сүйлөгөн Ош шаарындагы шайлоочуларменен жолугушуу 2017-жылдын 13-сентябрында болгон деп белгилейт. Мында Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлер Б.Төрөбаевдинжана Ө.Т.Бабановдун биригиши 2017-жылдын 17-сентябрында болгон. Мындан тышкары, арыз ээси берген Ош шаарынын мэриясынын 2017-жылдын 11-сентябрындагы № 871/08-4 катынын негизинде талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарындагы шайлоочуларменен көрсөтүлгөн жолугушуусун түздөн-түз Ө.Т.Бабановдун штабы уюштургандыгы белгиленген.
Конституциялык Мыйзамдын 44-беренесинин 7-бөлүгүнө жана «Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүү учурунда шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) шайлоо комиссиялары тарабынан кароо тартиби жөнүндө» Жобо (мындан ары – Жобо) бекитилген. Көрсөтүлгөн Жобонун 1.9-пунктунаылайык арыздар (даттануулар), шайлоопроцессинин субъекттери (катышуучулары) тарабынан алардын укуктары бузулганы, чечимдер кабыл алынганы, аракеттер (аракетсиздиктер) жасалганы жөнүндө белгилүү болгон учурдан тартып токтоосуз, бирок 2 календардык күндөн кечиктирбестен берилет.
Арыз ээси талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарындагы шайлоочуларменен жолугушуусунун жүрүшүндө С.Камаловдун үгүтүнүн фактысы жөнүндө ал Борбордук шайлоо комиссиясынын мүчөсү Кайрат Осмоналиевдин 2017-жылдын 22-сентябрында «gezitter.org» интернет – сайтында жарыяланган«Биз экс-муфтийСадыкжанКамаловбоюнча Бабановго дагы бир эскертүү бере алабыз» деген интервьюсунан билгенин көрсөткөн. Даттанууну Ж.А.Сманбаева 2017-жылдын 23-сентябрында, башкача айтканда, ал ушул факт жөнүндө билгенден кийинки күнү берген.
Көрсөтүлгөн жагдайда байланыштуу Борбордук шайлоо комиссиясы арыз ээси тарабынан арызды (даттанууну) берүүнүн мыйзамдарда белгиленген эки күндүк өткөрүп жиберилген эмес деп эсептейт.
Баяндалгандын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22, 28, 43-беренелерин, «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча шайлоо комиссиялары жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 7, 18-беренелерин, Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүүдө шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топтун жана Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү эрежелеринин сакталышына контролдук кылуу боюнча жумушчу топтун 2017-жылдын4-октябрындагы биргелешкен Чечимин жетекчиликке алып, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы
Берилген даттануусунда Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү Ж.А. Сманбаев а(мындан ары – Арыз ээси) Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусунда КамаловСадыкжан ажы Ө.Т.Бабановду колдоо менен сөз сүйлөгөнүн көрсөткөн.
Арыз ээси «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын (мындан ары – конституциялык Мыйзамы) 22-беренесинин 15-бөлүгүн бузуу орун алган деп эсептейт, анткени Камалов Садыкжан ажы«Ислам Цивилизациясынын борбору» коомдук кайрымдуулук уюмунун президенти болгон, азыркы учурда Ош шаары, Кыргызстан көчөсү, 25-үй дареги боюнча катталган «Кыргызстандын Исламдыккызматташтыгынынэл аралыкборбору» диний уюмун уюштуруучу жана анын жетекчиси болуп саналат. Берилген арызга арыз ээси «Кыргызстандын Исламдыккызматташтыгынынэл аралыкборбору» диний уюмун эсептик каттоо жөнүндө 1997-жылдын 18-сентябрындагы № 0048 ЦФО күбөлүктү, Юридикалык жакты мамлекеттик каттоо жөнүндө 1997-жылдын9-октябрындагы ГР № 001922күбөлүктү, «Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиумунун 7 адамдан турган мүчөлөрүнүн тизмесин, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин бул юридикалык жактардын электрондук маалымат базасынан көчүрмөнү, Борбордук шайлоо комиссиясынын мүчөсү Кайрат Осмоналиевдин «gezitter.org» интернет – сайтындагы«Биз экс-муфтий Садыкжан Камаловбоюнча Бабановго дагы бир эскертүү бере алабыз» деген 2017-жылдын 22-сентябрындагы интервьюсун жарыялоонун көчүрмөсүн тиркеген.
Өз даттануусунда арыз ээси Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановго жазуу жүзүндө эскертүү жасоону өтүнөт.
Арыз ээсинин далилдерин объективдүү карап чыгуу жана изилдөө, аларга баа берүү максатында Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүүдө шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топтунжана Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү эрежелеринин сакталышына контролдук кылуу боюнча жумушчу топтун (мындан ары – Жумушчу топтор) биргелешкен отурумуна арыз ээси, Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун ыйгарым укуктуу өкүлү Э.Б. Ирискулбеков чакырылды.
Жумушчу топтордун 2017-жылдын 26-сентябрындагы биринчи отурумунун жүрүшүндө арыз ээси Ош шаарынын шайлоочуларынын талапкер Ө.Т.Бабанов менен жолугушуусун Ө.Т.Бабановдун штабы уюштурганын түшүндүрдү. Мында Ө.Т.Бабановдун штабы жолугушууну өткөрүү үчүн жайды бөлүү жөнүндө арыз тиешелүү менен Ош шаарынын мэриясына кайрылган. Келтирилген далилдерин ырастоо үчүн арыз ээси Ош шаарынын мэриясынын 2017-жылдын11-сентябрындагы № 871/08-4 катынын көчүрмөсүн берген.
Өз кезегинде Э.Б. Ирискулбеков Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, ден соолук абалы боюнча уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжандын арызын канааттандыруу тууралуу Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борборунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун 2017-жылдын 7-сентябрындагы чечиминин көчүрмөсүн берген.
Кыргыз Республикасынын юридикалык жактарынын, филиалдарынын (өкүлчүлүктөрүнүн) бирдиктүү реестрине тиешелүү өзгөртүүлөр киргизилгени же жоктугу жөнүндө маселени айкындоо максатында Жумушчу топтор Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине суроо-талап жөнөткөн. Диний уюмдарды эсептик каттоону Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы жүзөгө ашыра тургандыгынын жагдайын эске алып, Жумушчу топторошондой эле комиссияга тиешелүү суроо-талапты жөнөткөн.
2017-жылдын 3-октябрында Жумушчу топтордун кийинки биргелешкен отуруму болуп өттү. Отурумдун жүрүшүндө Жумушчу топтордун суроо-талаптарына Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинен жана Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынан келген жоопторду Жумушчу топтор иликтеди.
Суроо-талапка Юстиция министрлигинин 2017-жылдын 29-сентябрындагы № 03-6/10761 жообуна ылайык Камалов Садыкжан ажы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борбору» диний уюмунун жетекчиси болуп саналат.
Ошондой эле Борбордук шайлоо комиссиясынын дарегине Камалов Садыкжан ажы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтыгынын эл аралык борбору» диний уюмун уюштуруучу жана анын жетекчиси, Кара – Суу шаарындагы «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин жана «Имам Азам» мечитинин уюштуруучу болуп санала тургандыгы жөнүндө Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынын 2017-жылдын27-сентябрындагы чыгыш № 02-04/1462 каты келип түштү.
Мында өз катында Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын 2008-жылдын 20-октябрындагы № 40 буйругунун негизинде Камалов Садыкжан ажы «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин директору болуп дайындалганын жана азыркы учурда директордун милдетин аткарып жатканын көрсөткөн.
Ошондой эле Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы Камалов Садыкжан ажы Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлердин бирин колдоп шайлоо алдындагы үгүтткө катышкандыгына байланыштуу ага жазуу жүзүндөгү эскертүү чыгарылганын билдирген.
Өз кезегинде Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановдун ыйгарым укуктуу өкүлү Э.Ирискулбеков 2017-жылдын 28-майында С.Камалов аны көрсөтүлгөн медресенин директорунун кызматынан бошотуу жөнүндө арыз жазганын билдирди.
Бирок бул арызды Э.Ирискулбеков көрсөткөн эмес. Көрсөтүлгөн жагдайга байланыштуу Жумушчу топтордун кезектеги отуруму2017-жылдын 4-октябрына дайындалган. Мында С.Камалов «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин директорунун кызматынан бошотулгандыгын же жоктугу жөнүндө маселени айкындоо максатында Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясына жана Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгына суроо-талаптар жөнөтүлгөн.
2017-жылдын4-октябрында Жумушчу топтордун кезектеги биргелешкен отуруму болуп өттү. Көрсөтүлгөн отурумдун жүрүшүндө Ө.Т. Бабановдуныйгарым укуктуу өкүлү ден соолук абалы боюнча жана узак убакытка өлкөнүн чегинен тышкары чыгуу зарылчылыгынабайланыштуу өзүн көрсөтүлгөн медресенин директорунун кызматынан бошотуу жөнүндө «Садыкжан каары Камалуддин» медресесинин уюштуруучулар кеңешинин дарегине С.Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызынын көчүрмөсүн көрсөттү. Ошондой эле Э.Ирискулбеков талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочуларменен жолугушуусун Ө.Т.Бабановдун штабы уюштурган, ал эми шайлоочуларменен жолугушууга чакырылган шайлоочулардын тизмесин Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерБ.Төрөбаевдин штабы түзгөнүн билдирди. Ошондой эле Э.Ирискулбеков арыз ээси тарабынан «Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүү учурунда шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) шайлоо комиссиялары тарабынан кароо тартиби жөнүндө» Жобонун 1.9-пунктунда белгиленген эки күндүк мөөнөт өткөрүп жиберилгенин белгиледи.
Талапкер Б.Төрөбаевдин ыйгарым укуктуу өкүлү А.Конутаев талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусуна чакырылган адамдардын тизмесин Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Б.Төрөбаевдин штабы түзгөнүн билдирди. Мында А.Конутаев шайлоочулар менен көрсөтүлгөн жолугушууда Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Б.Төрөбаевдин өзү болгондугу же жоктугу жөнүндө билбей тургандыгын билдирди.
Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү У.Т.Дооталиев «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиуму 7 адамдан турат, алардын ичинен азыркы учурда үчөөнүн көзү өткөн деп түшүндүрдү. Уставга ылайык «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун жалпы чогулушу Президиум тарабынан чакырылатургандыгынын жагдайын эске алып, У.Дооталиев Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, ден соолук абалы боюнча уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжан ажынын арызын канааттандыруу тууралуу «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун Чечиминен көчүрмөнүн легитимдүүлүгү жагынан шектенүүсүн билдирди.
Жумушчу топтордун биргелешкен отурумундаошондой эле Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош шаардык Мусулмандар казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 02/37каты каралды, ага ылайык «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиуму 7 адамдан турат, анын төрагасы болуп Камалов Садыкжан ажы саналат. Ошондой эле Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясыБорбордук шайлоо комиссиясынын дарегине Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын буйругуна ылайык С.Камаловчындыгында эле «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп санала тургандыгы жөнүндө Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош областтык Казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 364 маалымкатын жөнөткөн.
Колдо болгон материалдардын жана арыз ээси менен талапкерлердин өкүлдөрүнүн көрсөтүүлөрүнүн негизинде, Борбордук шайлоо комиссиясы арыз ээсинин талаптары төмөнкүдөй негиздер боюнча канааттандырылууга тийиш деген тыянакка келди.
«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22-беренсинин 15-бөлүгүнө ылайык, үгүт жүргүзүүгө, ар кандай үгүт материалдарын чыгарууга жана таратууга укугу болбогон адамдардын ичинде диний уюмдардын өкүлдөрү көрсөтүлгөн.
Жумушчу топтордун отурумдарынын жүрүшүндө талапкер Ө. Т. Бабановдун Ош шаарында шайлоочулар менен жолугушуусунда Камалов Садыкжан ажы аны колдоп үгүттөө менен сөз сүйлөгөнү белгиленди.
Ыйгарым укуктуу өкүл Э.Ирискулбеков берген ден соолук абалы боюнча Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралык борборундагы мүчөлүктү токтотуу жөнүндө, уюштуруучулардын курамынан чыгаруу жана Төраганын кызматынан бошотуу жөнүндө Камалов Садыкжан ажынын арызын канааттандыруу тууралуу «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун мүчөлөрүнүн жалпы чогулушунун 2017-жылдын7-сентябрындагы Чечиминен көчүрмө жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камаловду көрсөтүлгөн диний уюмдун жетекчисинин ыйгарым укуктарынан бошотууну ырастаган башка документ берилген эмес деп белгилейт. Ошондой эле «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун жаңы жетекчисин дайындоо жөнүндө чечим берилген эмес.
Ошону менен бирге суроо-талаптарга Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлиги, Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясы, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош шаардык Мусулмандар башкармалыгы берген расмий жоопторго жана документтерге ылайык С.Камалов «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Президиумунун төрагасы, жетекчиси болуп саналат.
Ошентип, Борбордук шайлоо комиссиясы талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарында шайлоочуларменен жолугушуусунун алдында үгүт жүргүзүү күнүнө карата Камалов Садыкжан ажы көрсөтүлгөн диний уюмдун төрагасы болуп саналган деп белгилейт.
«Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун Уставнынын 3.4-пунктуна ылайык борбордун төрагасы борбордун ишине жалпы жетекчилик кылат, өкүлчүлүк функцияларды жүзөгө ашырат. Башкача айтканда, С.Камалов «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунунтөрагасы болуп саналат.
Борбордук шайлоо комиссиясы«Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралыкборбору» диний уюмунун төрагасы болуп саналгандан тышкары ал ошондой эле Кара-Суу шаарындагы «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп саналат деп белгилейт.
Э.Ирискулбеков берген медресенин директорунун кызмат ордунан бошотуу жөнүндө С.Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызы жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камалов Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын буйругунун негизинде медресенин директору болуп дайындалгандыктан, тиешелүү түрдө ээлеген кызматынан бошотуу жөнүндө арыз аны дайындаган органдын, башкача айтканда, КМДБнын дарегине жазылууга тийиш деп белгилейт Бирок Э.Ирискулбеков берген С. Камаловдун 2017-жылдын 28-майындагы арызы «Кыргызстандын Исламдык кызматташтык эл аралык борборунун» медресесинин уюштуруучулар кеңешине жазылган.
Мында Борбордук шайлоо комиссиясы Кыргыз Республикасынын Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиясынын 2017-жылдын27-сентябрындагы чыгыш № 02-04/1462, 2017-жылдын 2-октябрындагы чыгыш № 02-03/1480 расмий жоопторунун, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын 2005-жылдын 20-октябрындагы № 40 буйругунун, Кыргызстан Мусулмандарынын дин башкармалыгынын Ош областтык Казыятынын 2017-жылдын 3-октябрындагы № 364 маалым катынын негизинде КамаловСадыкжан ажы «Садык кары Камалуддин» медресесинин директору болуп саналат деп белгилейт.
Ушундай жагдайларда Борбордук шайлоо комиссиясы«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22-беренесинин 15-бөлүгү бузулгандыгы жөнүндө тыянакка келди.
Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 9-бөлүгүнө ылайык, талапкер 22-27-беренелерде белгиленген талаптарды бузган учурда тиешелүү шайлоо комиссиясы ага жазуу жүзүндө эскертүү жасоого укуктуу.
Чакырылгандардын тизмесин Б.Төрөбаевдин штабы түзгөнү жөнүндө ыйгарым укуктуу өкүл Э.Ирискулбековдун далилдери жагынан Борбордук шайлоо комиссиясы С.Камалов сөз сүйлөгөн Ош шаарындагы шайлоочуларменен жолугушуу 2017-жылдын 13-сентябрында болгон деп белгилейт. Мында Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлер Б.Төрөбаевдинжана Ө.Т.Бабановдун биригиши 2017-жылдын 17-сентябрында болгон. Мындан тышкары, арыз ээси берген Ош шаарынын мэриясынын 2017-жылдын 11-сентябрындагы № 871/08-4 катынын негизинде талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарындагы шайлоочуларменен көрсөтүлгөн жолугушуусун түздөн-түз Ө.Т.Бабановдун штабы уюштургандыгы белгиленген.
Конституциялык Мыйзамдын 44-беренесинин 7-бөлүгүнө жана «Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүү учурунда шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) шайлоо комиссиялары тарабынан кароо тартиби жөнүндө» Жобо (мындан ары – Жобо) бекитилген. Көрсөтүлгөн Жобонун 1.9-пунктунаылайык арыздар (даттануулар), шайлоопроцессинин субъекттери (катышуучулары) тарабынан алардын укуктары бузулганы, чечимдер кабыл алынганы, аракеттер (аракетсиздиктер) жасалганы жөнүндө белгилүү болгон учурдан тартып токтоосуз, бирок 2 календардык күндөн кечиктирбестен берилет.
Арыз ээси талапкер Ө.Т.Бабановдун Ош шаарындагы шайлоочуларменен жолугушуусунун жүрүшүндө С.Камаловдун үгүтүнүн фактысы жөнүндө ал Борбордук шайлоо комиссиясынын мүчөсү Кайрат Осмоналиевдин 2017-жылдын 22-сентябрында «gezitter.org» интернет – сайтында жарыяланган«Биз экс-муфтийСадыкжанКамаловбоюнча Бабановго дагы бир эскертүү бере алабыз» деген интервьюсунан билгенин көрсөткөн. Даттанууну Ж.А.Сманбаева 2017-жылдын 23-сентябрында, башкача айтканда, ал ушул факт жөнүндө билгенден кийинки күнү берген.
Көрсөтүлгөн жагдайда байланыштуу Борбордук шайлоо комиссиясы арыз ээси тарабынан арызды (даттанууну) берүүнүн мыйзамдарда белгиленген эки күндүк өткөрүп жиберилген эмес деп эсептейт.
Баяндалгандын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 22, 28, 43-беренелерин, «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча шайлоо комиссиялары жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 7, 18-беренелерин, Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүүдө шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топтун жана Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү эрежелеринин сакталышына контролдук кылуу боюнча жумушчу топтун 2017-жылдын4-октябрындагы биргелешкен Чечимин жетекчиликке алып, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы
ЧЕЧИМ КЫЛДЫ:
1.Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер С.Ш. Жээнбековдун ыйгарым укуктуу өкүлү Ж.А. Сманбаеванын 2017-жылдын 23-сентябрындагыкириш № 01-12/2315 арызы канааттандырылсын.
2.«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамындабелгиленген талаптарды бузгандыгы үчүн Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер Ө.Т.Бабановго кайталап жазуу жүзүндөгү эскертүү жасалсын.
3.Ушул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.
4.Ушул чечимдин аткарылышын контролдоо Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү эрежелеринин сакталышына контролдук кылуу боюнча жумушчу топко жана Кыргыз Республикасында шайлоону жана референдумдарды өткөрүүдө шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топко жүктөлсүн.
ТӨРАГА Н. ШАЙЛДАБЕКОВА
Бишкек ш., 2017-жылдын 7-октябры
№ 102
